İki Namazı Cem Etmek İçin Özürler
Mukim iken de, namazları vaktinde kılmak bazen zor olabilir. Bunlardan bazıları şunlardır:
1- Seferi uzaklıkta olmayan yolculuklarda da, namazları vaktinde kılma ihtimali olmayabilir.
2- Ameliyat yüzünden doktor, namazını kaçırabilir.
3- Ebe doğumda iken namaz vakti çıkabilir.
4- Boğulmakta olan bir insan kurtarmaya çalışılırken namaz vakti çıkabilir.
5- Ameliyat olan namazları vaktinde kılamayabilir.
6- Hasta olanın namazları vaktinde kılması zor olabilir.
7- A’mâ [kör] olan vakti bilmediği için, bir namazı kaçırabilir.
8- Yer altında çalışan işçiler, vakitleri şaşırabilirler.
9- Dağda, çölde, kışta kalıp vakitleri anlamaktan zorluk çeken olabilir. Yağmur, çamur, fırtına sebebiyle namazı kaçırabilir. Namaz kılarken malı çalınabilir
10- Güvenlik görevlisi, namaz kılarken canına veya iş yerine zarar gelebilir.
11- Bir iş yerinde, namaz kıldırmayabilirler. Tuvalette bile kılma imkânı olmayabilir.
12- Namaz kılarken düşmanlar veya anarşistler, eşkıyalar bir zarar verme ihtimali olabilir.
13- Namaz kıldığı görülürse işinden atılabilir.
14- Yeni Müslüman olmuş kimse, namaz kıldığı görülürse bir zarara uğrayabilir.
15- Ailesi ve yakınları namaz kılmasına izin vermeyebilir.
16- Uçakta abdest alması ve namaz kılması zor olabilir.
17- Imtihana giren kimseler namaz vaktini kaçırabilir.
18- Mescidi olmayan otel, restaurant, havaalanlarında, uluslararası toplantılarda, gayri müslimlerin de katıldığı iftar yemeklerinde namaz kılmak, fitneye sebep olabilir.
19- Önemli bir toplantıda bulunan bir memur, toplantıyı bırakırsa işine zarar gelebilir.
20- Istanbul gibi trafik problemi çekilen bir yerde, arabası ile giderken trafik sıkışıklığından dolayı, evine ulaşamayıp yolda da, abdest alıp namaz kılacak yer bulunamayabilir.
21- Ders saatleri uygun gelmeyen öğrenciler, abdest alacak ve namaz kılacak yer bulamayabilir.
22- Abdest almakta veya teyemmüm etmekte meşakkat çekilebilir.
23- Bir akıntısı olmak, idrar ve yel kaçırmak gibi abdesti bozan özürlerde ve bunlara benzer hallerde iki namazı cem etmek, yani birleştirip bir vakitte kılmak gerekebilir.
Hanbeli mezhebi taklit edilerek mukim iken de iki namazı cem ederek kılmak caizdir. Öğle ile ikindi, akşam ile yatsı birleştirilerek, bir vakitte kılınabilir. Ikindiyi öğle vaktinde, öğle ile birlikte kılmaya takdim ederek cem etmek, öğleyi ikindi vaktinde ikindi ile birlikte kılmaya tehir ederek cem etmek denir. Dolgu dişi olan Hanefi, hasta iken Hanbeli’yi değil, Maliki’yi taklit ederek cem edebilir.
Akşamı yatsı vaktinde, yatsı ile birlikte kılmaya da tehir ederek cem etmek, yatsıyı akşam ile birlikte akşam vaktinde kılmaya takdim ederek cem etmek denir.
Iki namazı birleştirirken öğleyi ikindiden, akşamı yatsıdan önce kılmak, birinci namaza dururken cem etmeyi, niyet etmek, ikisini ard arda kılmak gerekir. Kılarken de, Hanbeli mezhebine de uymaya diye niyet edilir. Iki farz arasında sünnet kılınmaz. Sabah namazı cem edilmez. Bu kolaylıktan faydalanmalı, kendini ve insanları sıkıntıya sokmamalı, islamiyeti kötülemek için din düşmanlarına fırsat vermemelidir.