Kurbanla İlgili Bilgiler
Kurban, davar [koyun, keçi] sığır [manda, inek, dana, öküz, boğa] veya deveyi, Kurban bayramının ilk üç gününde, kurban niyeti ile kesmek demektir. Kurban, vacip vazifesini yerine getirerek sevaba kavuşmak için kesilir. Mukim olan, akıllı, büluga ermiş, hür ve Müslüman erkeğin ve kadının, ihtiyaç eşyasından fazla nisâb miktarı malı veya parası varsa, Kurban bayramı için niyet ederek, belli günlerde, kurban kesmeleri vacip olur. Peygamber efendimize kurban kesmek farz idi.
İhtiyacı olan eşyadan ve borçlarından fazla olarak, zekât nisâbı kadar malı veya parası bulunan Müslüman’ın kurban kesmesi vaciptir. Kurban nisâbı hesabına katılacak malın, ticaret için olması şart olmadığı gibi, elinde bir yıl kalmış olması da gerekmez. İhtiyaç eşyaları kurban nisâbına dahil edilmez. Yani sadece aşağıda bildireceğimiz şeyleri bulunan kişinin kurban kesmesi vacip olmaz. Bunlar; bir ev, bir aylık yiyecek, her yıl üç kat elbise, evde kullanılan eşya ve aletler, binecek vasıtası, meslek kitapları ve ödenecek borçlardır. İki evi olanın kurban kesmesi gerekir. Bir zengin, bir kurban aldıktan sonra, sefere çıksa ve bayramın üçüncü günü seferi olursa, o hayvanı kurban etmesi gerekmez.
Bir zengin, bayram kurbanını kestirmek için birini vekil etse, kurban kesildiğinde kendisi mukim ise, vacip sevabı alır. Kendisi seferde ise, yine çok sevaba kavuşur. Zengin, bayramın birinci veya ikinci günü, kurbanını kesmeden sefere çıkarsa, bayramın üçüncü günü seferde olduğu için günaha girmiş olmaz. Bayramın birinci veya ikinci günü kurbanını kesip sefere çıkarsa, vacip sevabı alır ve üçüncü günü seferden dönse, artık kendisine tekrar kurban kesmek gerekmez. Eğer kesmeden çıkarsa, seferde kesmiş olsa bile, üçüncü günü mukim olunca, kesmesi gerekir.
Üç kat elbise demek, üç ceket, üç pantolon, bir palto, üç gömlek, üç atlet, üç don ve bir kazak demektir. Bundan fazla olanlar kurban nisâbına katılır. Üç kat elbiseden fazlası eski de olsa nisâba dahil edilir. Kullanılmayan eski ev eşyaları, kurban nisâbına dahil edilir.
Evlenince kullanmak üzere, nisâbı bulacak değerde, buzdolabı, dikiş makinesi, halı gibi ev eşyaları alan, fakat henüz evlenmediği için kullanmayan kimsenin kurban kesmesi vaciptir.
Ticaret için olmayan, ihtiyacından artan eşya, kiradaki evler, evindeki kullanılmayan fazla ev eşyası, sanat ve ticaret aletleri, ihtiyaç eşyası sayılmaz. Yani, bunlar, kurban nisâbına dahil edilir. Hepsi hesaplanınca 96 gram altın değerinde olursa, böyle kimsenin kurban kesmesi vacip olur. Kadınların altın ve gümüşten başka ziynet eşyaları, ne kadar çok olursa olsun, zekât nisâbına dahil edilmez. Fakat kurban nisâbına dahil edilir. Yani nisâbın üstünde ziynet eşyası olan kadın zengindir, kurban kesmesi vaciptir. Tabanca, teypler, kasetler, kıymetli dini levhalar, avizeler kurban nisâbına dahil edilmez. Çünkü bunlar kullanılmaktadır.
Kurban kesmenin vacip olmasında, bayramın üçüncü gününe itibar olunur. Bayramın ilk günü, zengin-fakir, mukim-misafir, akıllı-deli olmaya bakılmaz. Bayramın üçüncü günü nisaba malikse, kurban kesmek vacip olur. Bayramın ilk günü sefere çıkan, seferi iken kurban kesen, bayramın üçüncü günü memleketine gelip mukim olan zenginin, tekrar kurban kesmesi vacip olur. Fakir bir kimse, bayramın birinci veya ikinci günü, bir kurban kesse, bayramın üçüncü günü zengin olsa, bir kurban daha keser. Muteber eserlerde, sonradan gelen âlimler, “Fakir, bayramın birinci günü kurban kesse, üçüncü günü zengin olsa, tekrar kurban kesmesi gerekmez” demişlerdir.